GERZE

Doğusu Dikmen, batısı Sinop, kuzeyi Karadeniz, güneyi Boyabat ve Durağan ilçeleri ile çevrili olan ilçemizde,yaz mevsimi kısa, kışlar ılık ve yağışlıdır.

İlçemizin toplam yüzölçümü 595 Km2.İlçe Merkezinin yüzölçümü 8 Km.2dir.

Yüzölçümü 1063 Km2 Kuruluş Yılı 1920
Köy Sayısı 42 Toplam Nüfusu 23.001

COĞRAFYASI

Karadeniz bölgesinin gezmeye, görmeye değer, tarihi ve tabiat güzellikleri ile dolu olan ilçemiz, antik çağlardan bu yana toplumlar tarafından yerleşme ve barınak yeri olarak seçilmiştir.

Sarımsak ve Kabalı Çayı kenarlarında az miktarda ova vardır. İlçemizin arazi yapısı engebeli olup, orman ve mera alanları bitki örtüsünü oluşturmaktadır.

İlçemizde ulaşım genelde kara yolu ile yapılmaktadır,bir sahil kenti olmasına rağmen deniz yolu kullanılmamakta,hava ve demir yolu bulunmamaktadır. Kara yolu olarak Sinop-Samsun yolundan Sinop ve Samsun'a,Sinop-Boyabat yolundan yurdun iç kesimleri ile İstanbul'a ulaşım sağlanmaktadır.Bu yollardan da Samsun yolunda Kanlıçay,Boyabat yolundada krandu geçişleri çok dik ve virajlıdır.Bu iki yolda da bölünmüş yol çalışmaları devam etmekte olup,bu yollar bittiğinde ilçemizin çevre iller ve iç kesimler ile bağlantısı daha kolay olacak ve ilçemizin gelişmesine katkı sağlayacaktır.

İlçemizde Karadeniz iklimi hüküm sürmektedir.Sahil kesiminde iklim biraz daha fazla ılıman yüksek kesimlere gittikçe biraz daha fazla soğumaktadır.

TARİHİ

M.Ö. 1400 yıllarında Gaşgalı'lar (Gasgaslar) tarafından küçük bir köy olarak kurulan şirin sahil ilçemiz, daha sonra Paflagonya Devletinin eline geçmiş, sırasıyla da; Hitit, Frig, Kimmer, Lidya, Pers, Büyük İskender, Roma ve Bizans İmparatorluklarının egemenliğine girmiştir.

1214 Yılında I. İzzettin Keykavus zamanında Selçuklu devletinin hakimiyetine giren Gerze, bir ara Trabzon Rum İmparatorluğunun eline geçmiş, nihayet 1459 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından Osmanlı İmparatorluğuna bağlanmıştır.

1896 Yılında Sinop İlinin nahiyesi yapılan Gerze, 1920 yılında aynı ile bağlı ilçe haline getirilmiştir.

Kayıtlardan ilçemizin eski adının Zagora, Gürzühatun, Savetova, Argibete olduğu anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere Paflagonya' lılar Kızılırmak' ın batı yöresine mızraklılar ülkesi anlamına gelen Gezonolit adını vermişlerdir. Gerze adının buradan geldiği sanılmaktadır.

İlçemizin yerleşim yeri olarak seçilmesi M.Ö.1400 yıllarına kadar dayanır,ilçemiz çok eski bir yerleşim yeridir.

13. Şubat 1956 Yılında büyük bir yangın felaketi geçiren ilçemiz devlet tarafından yeniden imar edilerek modern bir ilçe haline gelmiştir.

EKONOMİ

Sanayi ve Ticaret

İlçemizde istihdam alanlarının ve tarıma elverişli arazilerin darlığı nedeniyle ekonomi statik bir görüntü vermekte ve işgücü göçü yaşanmaktadır.

Ziraat odasının 2050 kayıtlı üyesi bulunmaktadır. Esnaf ve Sanatkarlar Odasının üye sayısı 600' dür. Ayrıca 3 tarımsal kalkınma kooperatifi ( Çağlayan, Çakıldak, Yaykıl ), su ürünleri kooperatifi ve tarım kredi kooperatifi bulunmaktadır. İlçemizde 13 yapı kooperatifi kurulmuş olup faaliyetini sürdürmektedir. Bunların dışında Gerze Esnaf ve Sanatkarlar Kooperatifi ile Gerze Birlik Minibüsleri Taşıyıcılar Kooperatifi faal durumdadır.

İlçemizde 2002 yılında 1015 vergi mükellefine toplam 2.758.425.910.000 TL vergi tahakkuk ettirilmiş ve bunun 2.661.764.320.000 TL sı tahsil edilmiştir. Aynı yıl genel bütçe giderleri ise 5.898.434.070.000 TL olmuştur. 2001 yılı vergi tahsilat gerçekleşme oranı % 97 olarak gerçekletmiştir.

İlçemizde, içersinde 151 işyeri ve çarşı grubu bulunan küçük sanayi sitesi inşaatına 1994 yılında başlanmış olup şu anda inşaatı bitmiş ve dükkanlar sahiplerine teslim edilmiştir.

Site faaliyete geçtiğinde ilçenin sanayi ve ticari yapısını olumlu yönde etkileyecek, aynı zamanda ilçe içersinde olumsuz şartlarda bulunan işyerlerinin kapatılması ve tahliye edilmesiyle şehircilik yönünden bir rahatlama görülecektir.

İlçemiz sanayi kuruluşlarından olan tekel yaprak tütün işleme ve bakımevinde; merkez ve 48 köyde üretilen tütünlerin bakımı, ekspertiz, alım - satım ve işlemesi yapılmakta iken,işleme atölyesinin faaliyetine 2001 yılı içinde son verilmiştir.İşleme atölyesi ayda 60 ton kapasitelidir. Toplam depo alanı 7.840 m² dir.

Beta Tekstil Sanayii faaliyetlerini sürdürmekte olup yatırımlarını büyütmektedir. Beta Dış Ticaret Ve Sanayi İşletmeleri A. Ş. örgü kumaş, kumaş boyama ve konfeksiyon üretimi yapılmakta iken üretimi arıtma tesisi yapılıncaya kadar durdurmuş bulunmaktadır,şu anda arıtma tesisinin yapımı tamamlanmış olup faaliyete geçmek üzeredir. Faaliyete geçtiklerinde toplam istihdam 350 kişi olacaktır.Şu anda 8 kişi çalışmaktadır.

Betareks Metalize İplik Ve Sanayi A. Ş. sim ipliği ve fantezi iplik üretmekte olup 122 kişi çalışmaktadır.

Balıksan Balık İşleme Sanayi Ve Ticaret A. Ş. balık unu ve balık yağı üretimi yapmakta olup daimi 10, mevsimlik 20 kişi istihdam edilmektedir.

Yenikent Çivi A.Ş. çivi üretimi yapılmakta iken şu an için üretime ara vermiştir.

İlçemizde un ve un mamulleri üretimi yapan Çelik Un Fabrikası 10 kişiye istihdam oluşturmaktadır.

SİNDE A.Ş.' ye ait Toz Deterjan Fabrikası faaliyete geçmiş olup yaklaşık 45 kişiyi istihdam etmektedir. Yıllık 30.000 ton kapasiteye sahiptir. Köpüklü toz, matik toz, sıvı ve jel deterjan üretimi yapmaktadır.

Tarım ve Hayvancılık

İlçenin sosyal ve ekonomik hayatında tarım ve hayvancılığın önemli bir yeri vardır. Tarım ve hayvancılık ilçemizin ana sektörü olma özelliğini sürdürmektedir. İlçemiz iklim ve toprak yapısı ile birçok tarım ürünün yetiştirilmesine elverişlidir. Son yıllarda valilik ve kaymakamlığın destek ve öncülüğünde seracılıkta büyük atılım yapılmış ve sebze üretiminde önemli artışlar sağlanmıştır.

İlçemizde tarımsal hizmetler , 1 Veteriner, 1 ziraat mühendisi,1 tekniker, 8 teknisyen, 6 veteriner sağlık teknisyeni,1 memur, 2 işçi, , 2 şoför olmak üzere toplam 22 personelle ve 3 adet hizmet aracı ile yürütülmektedir.

Tarımsal Yatırımlar İl Özel İdaresinden ve Kaymakamlığımızca hazırlanan projeler karşılığında 6.400.000.000 TL finansman temin edilerek 160 adet koyun, 2.350.000.000.- TL. bedelle 20 adet sera, 540.000.000.- TL. bedelle 4500 Kg fiğ ve 2.584.000.000.- TL. bedelle 1950 Kg. yonca tohumu muhtaç çiftçi ailelerine dağıtılmıştır.

Tarımsal Yatırımlar ( S. Y. D. Teşvik Fonundan ) Kaymakamlığımızca 1998 yılından bu yana hazırlanan projeler doğrultusunda 3.398.072.000 TL finansman temin edilerek 105 adet koyun fakir ve muhtaç çiftçi ailelerine dağıtılmıştır. İlçemizde koyun ırkını ıslaha yönelik bu proje çerçevesinde 1999 yılında da 9.450.000.000.- TL. finansmanla 206 adet koyun TİGEM genel müdürlüğünden temin edilerek toplam 350 koyun ve 43 koç çiftçi ailelerine dağıtılmıştır. Proje 18 ayrı köyde 56 çiftçi ailesine uygulanmıştır.2002 yılında Karlı ve Çevresi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi üyelerinden Kültür ırkı büyükbaş hayvan alan 50 çiftçi ailesine 250'şer kilo olmak üzere toplam 12.500 Kg. Fiğ tohumu verilmiştir.Projeler geri dönüşümlü olup (5yıl) önümüzdeki yıllar da uygulamaya devam edilecektir.

Çiftçiye Doğrudan Gelir Desteği, Yem Bitkileri Projesi, Fidan,civciv ve damızlık düve dağıtımı projesi, Suni tohumlama, Hastalıklarla mücadele aşılama projesi ve Çiftçi Eğitim projeleri gibi projeler uygulanmaktadır.

TURİSTİK YERLER

Mesire Yerleri ve Ulaşımı

İlçemizde mesire yeri olarak İdemli Orman İçi Piknik alanı ile,Dereyeri,Bedre,Değirmenler mevki denize girip dinlenilecek yerler, Acısu köyünde ise doğal acısu bulunmaktadır.Bu yerde piknik , mesire ve gezi yeri olarak kullanılmaktadır.Bu yerlerin hepsinin yolu asfalt ve ulaşımı kolay olup,yaz aylarında belediyece araç seferleri bulunmaktadır.

Tarihî ve Turistik Yerleri

İlçemizde tarihi yer olarak Yenikent Beldesi Çece Mahallesinde Çece Sultan Türbesi, şehir merkezinde ise Tarihi Köşk Hamamı ve Yakupada Konağı bulunmaktadır.İlçemiz sahilleri ve çay bahçeleri de gezilmeğe ve görülmeğe değer yerlerdir.

2000 Nüfus sayımına göre ilçemizin toplam nüfusu 23.295 olup; 10013 kişi ilçe merkezinde, 13.282 kişi ise köylerde yaşamaktadır. Yenikent Beldesinin nüfusu 1.389' dur.

1990 nüfus sayımına oranla nüfusun önemli ölçüde azaldığı görülmektedir. Nüfus yoğunluğu 45 olan ilçemizde nüfus artış oranı %o 10,5' tur. Sürekli göç veren bir yöre olan ilçemizin % 52,2'si kadın, % 47,8'i erkektir.

İlçemizin nüfusu yaz aylarında artmakta,kış aylarında ise azalmaktadır.Kırsal kesimin nüfusu azalırken,azda olsa şehir merkezinin nüfusunda bir artma görülmektedir.